Dostępność w obszarze architektonicznym oznacza przestrzeganie przez placówki oświatowe standardów przygotowania infrastruktury pod kątem zapewnienia dostępności dla uczniów, nauczycieli i rodziców z niepełnosprawnościami. Przepisy określają trzy poziomy modelu dostępności architektonicznej: podstawowy, średniozaawansowany oraz zaawansowany. Obligatoryjnie szkoły muszą spełniać standardy dostępności na poziomie podstawowym, określone jako wymagane. Spełnienie standardów zalecanych nie jest obowiązkowe.
Poziomy dostępności architektonicznej – co oznaczają?
- Poziom podstawowy (obligatoryjny) oznacza, że szkoła, dążąc do całkowitej i realnej indywidualizacji procesu kształcenia, wykonuje przepisy polskiego prawa oświatowego oraz postanowienia Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych.
- Poziom średniozaawansowany uwzględnia wprowadzenie szeregu dodatkowych rozwiązań, m.in. w obszarze zwiększania świadomości, umiejętności i kwalifikacji pracowników, wyposażenia, podnoszenia dostępności architektonicznej, a także zastosowania kompleksowych narzędzi w wymiarze organizacyjno-finansowym.
- Poziom zaawansowany obejmuje innowacje, których wdrożenie nie wynika bezpośrednio z obowiązków szkół i organów prowadzących ujętych w przepisach, natomiast w widoczny sposób podnosi jakość edukacji.
Jakie elementy podlegają standardom dostępności?
Przepisy określają standardy dostępności w następujących 12 obszarach (na poziomie podstawowym):
- dojścia do obiektu oświatowego,
- wejść do budynku,
- szatni,
- komunikacji poziomej,
- komunikacji pionowej,
- sal lekcyjnych,
- sal rewalidacyjnych,
- świetlicy szkolnej,
- biblioteki szkolnej,
- pomieszczeń sanitarnych,
- otoczenia obiektów oświatowych – terenów sportowo-rekreacyjnych,
- sal sportowych.
Poniżej pokrótce omówimy wymagane standardy dostępności w zakresie dojścia do obiektów oświatowych na poziomie podstawowym.
Standard dostępności dojścia do obiektów oświatowych
Zgodnie ze standardami dostępności architektonicznej, ciągi piesze mają zapewniać samodzielność poruszania się osobom z ograniczoną mobilnością i percepcją oraz uwzględniać bezpieczeństwo poruszania się użytkowników, w tym m.in.:
- trasę wolną od przeszkód o szerokości min.1,8 m (zalecane 2,0 m),
- równą nawierzchnię,
- poprawne oświetlenie.
Jeżeli działka szkolna jest ogrodzona, to furtka ma umożliwiać dostęp OzN poruszającym się na wózkach inwalidzkich tj.:
- szerokość furtki ma wynosić minimum 90 cm,
- furtka ma otwierać się przynajmniej pod kątem 90°.
Przy wejściu do budynku znajduje się „plac przedwejściowy”, w obrębie którego znaleźć można takie elementy jak siedziska czy stojaki na rowery. Elementy te, ustawione mają być poza trasą wolną od przeszkód, aby nie blokowały dojść do budynku i nie stanowiły zagrożenia dla uczniów z niepełnosprawnościami.
Na terenie działki musi znajdować się minimum jedno miejsce postojowe przeznaczone dla OzN, którego powierzchnia ma być wymalowania na niebiesko i oznaczona symbolem osoby na wózku. Przepisy określają również wymiary stanowiska, zarówno przy parkowaniu prostopadłym do osi jezdni, jak i przy usytuowaniu miejsc postojowych wzdłuż jezdni.
Podsumowanie
Dostępność budynku szkolnego i jego otoczenia jest istotną kwestią dla uczniów, rodziców i nauczycieli z niepełnosprawnościami, a obowiązek jej zapewnienia wynika wprost z przepisów prawa. Szczegółowe informacje na temat standardów dostępności szkół na wszystkich poziomach: podstawowym. średniozaawansowanym i zaawansowanym znaleźć można pod adresem: https://model.dostepnaszkola.info/obszar-architektoniczny/.