Osoby z niepełnosprawnościami mogą liczyć na wiele form wsparcia. Należą do nich między innymi zniżki na przejazdy komunikacją publiczną, dofinansowania zakupu sprzętu rehabilitacyjnego czy też ulgi i zwolnienia podatkowe. Na ten system wsparcia składają się także przywileje w dostępie do opieki zdrowotnej. Dla osób z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności przepisy przewidują szereg udogodnień, które mają skrócić czas oczekiwania na pomoc medyczną oraz umożliwić dostęp do specjalistycznego leczenia bez skierowania.
Kto może korzystać?
Przywileje w dostępie do świadczeń zdrowotnych przysługują osobom legitymującym się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Uznawane są także dokumenty równorzędne, takie jak dawne orzeczenia o I grupie inwalidzkiej czy decyzje lekarzy orzeczników ZUS i KRUS o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji. W niektórych przypadkach podstawę może stanowić także wyrok sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.
Warto pamiętać, że samo okazanie legitymacji osoby niepełnosprawnej może być niewystarczające, szczególnie gdy nie zawiera ona informacji o stopniu niepełnosprawności. Wówczas konieczne jest przedstawienie oryginalnego orzeczenia.
Do lekarza bez kolejki
Jednym z ważniejszych uprawnień osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności jest prawo do korzystania z usług medycznych poza kolejnością. Oznacza to, że świadczenia podstawowej opieki zdrowotnej, specjalistyczne oraz szpitalne powinny być realizowane w dniu zgłoszenia. Jeśli jednak wykonanie świadczenia tego samego dnia nie jest możliwe, placówka ma obowiązek wyznaczyć najbliższy możliwy termin, z pominięciem listy oczekujących.
W przypadku ambulatoryjnej opieki specjalistycznej świadczenie powinno być udzielone nie później niż w ciągu 7 dni roboczych od daty zgłoszenia.
Ułatwienia te obowiązują również w przypadku usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach oraz rehabilitacji leczniczej, o ile istnieją medyczne wskazania do ich realizacji.
Wyroby medyczne bez ograniczeń
Kolejnym istotnym przywilejem jest dostęp do wyrobów medycznych zgodnie ze wskazaniami lekarskimi, bez względu na okres użytkowania określony w przepisach. Ilość oraz częstotliwość ich wydawania zależy każdorazowo od decyzji osoby uprawnionej do wystawienia zlecenia. Co istotne, limit finansowania nadal obowiązuje, ale pacjent nie jest ograniczany przez terminy wynikające z ustawowych cykli użytkowania.
Specjalistyczne leczenie bez skierowania
Osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych bez konieczności uzyskiwania skierowania od lekarza rodzinnego. Wyjątkiem są świadczenia wysokospecjalistyczne, takie jak badania obrazowe (np. rezonans magnetyczny).
Dodatkowe wsparcie w leczeniu stomatologicznym
W zakresie stomatologii, osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym oraz umiarkowanym mogą skorzystać z leczenia w znieczuleniu ogólnym oraz z zastosowaniem światłoutwardzalnych materiałów kompozytowych. Dotyczy to osób powyżej 18. roku życia oraz dzieci i młodzieży do ukończenia 18 lat. O potrzebie zastosowania określonego rodzaju leczenia zawsze decyduje lekarz, kierując się dokumentacją medyczną i stanem zdrowia pacjenta.
Prawo do obecności opiekuna w szpitalu
Opiekunowie i rodzice osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności mają prawo do bezpłatnego pobytu w szpitalu razem z podopiecznym. Ustawa o prawach pacjenta uznaje taką obecność za formę dodatkowej opieki pielęgnacyjnej. Co ważne, nie obowiązuje tu żaden limit czasowy – opiekun może przebywać z chorym przez cały okres hospitalizacji bez ponoszenia kosztów.