Polski Akt o Dostępności to ustawa wprowadzająca do polskiego systemu prawnego wymogi Europejskiego Aktu o Dostępności (EAA). Zobowiązuje ona przedsiębiorców do zapewnienia dostępności określonych kategorii produktów i usług. Celem przepisów jest zapewnienie wszystkim, w tym osobom z przewlekłymi problemami zdrowotnymi, równego dostępu do zasobów niezbędnych do codziennego funkcjonowania. Przepisy, uchwalone przez sejm 26 kwietnia 2024 roku, wejdą w życie 28 czerwca 2025 roku.
Kogo dotyczą przepisy ustawy?
Nowe obowiązki dotyczyć będą producentów, importerów, dystrybutorów oraz usługodawców oferujących produkty i usługi na rynku UE. Jednocześnie, aby odciążyć najmniejsze podmioty gospodarcze, spod regulacji wyłączono mikroprzedsiębiorstwa. Dla pozostałych podmiotów ustawa wprowadza przejrzyste wymagania i umożliwia stopniowe dostosowanie działalności do nowych przepisów.
Jakie produkty i usługi muszą być dostępne?
Ustawa obejmuje wiele kategorii produktów, w tym komputery, terminale płatnicze, bankomaty, czytniki e-booków oraz konsumenckie urządzenia telekomunikacyjne. Wśród usług objętych przepisami znajdują się m.in. bankowość detaliczna, transport pasażerski, handel elektroniczny i dostęp do audiowizualnych usług medialnych. Wybór ten jest nieprzypadkowy i dotyczy produktów oraz usług niezbędnych do funkcjonowania w nowoczesnym społeczeństwie.

Co oznacza dostępność?
Dostępność produktów i usług oznacza, że są one zaprojektowane tak, aby uwzględniać potrzeby różnych użytkowników, niezależnie od ich sprawności. Informacje o produktach muszą być prezentowane w sposób czytelny, zrozumiały i dostępny za pomocą różnych zmysłów. Produkty powinny zapewniać możliwość interakcji za pomocą alternatywnych metod, takich jak powiększona czcionka, kontrastowe kolory czy obsługa głosowa. Zbliżone wymogi dotyczą usług, które muszą być dostępne zarówno w tradycyjnej, jak i cyfrowej formie.
Kontrola i egzekwowanie przepisów
Kontrolą dostępności produktów i usług zajmą się państwowe organy nadzoru, jak i sami konsumenci. Każdy może zgłosić do Prezesa PFRON zawiadomienie o produkcie lub usłudze, które nie spełniają wymogów dostępności. PFRON może takie zawiadomienie rozpatrzyć samodzielnie lub przekazać odpowiedniemu organowi, np. UKE, UOKiK, czy Rzecznikowi Finansowemu. Konsument może również samodzielnie zgłosić problem przedsiębiorcy, od którego zakupił produkt lub usługę, a w przypadku braku satysfakcjonującej odpowiedzi skorzystać z innych metod rozwiązywania sporów lub sądu.
Dostępność dla wszystkich
Wejście w życie Polskiego Aktu o Dostępności to przełomowe wydarzenie dla osób z niepełnosprawnościami oraz dla całego rynku. Ustawa wprowadza nowe standardy dostępności produktów i usług, które znacząco ułatwią codzienne funkcjonowanie wielu Polakom. Od połowy 2025 roku przedsiębiorcy będą zobowiązani do zapewnienia, że ich oferta jest przystosowana do potrzeb osób z różnymi ograniczeniami. Choć regulacje te wiążą się z pewnymi wyzwaniami, przyniosą one również wiele korzyści.