W polskim systemie prawnym funkcja koordynatora dostępności jest stosunkowo nowym rozwiązaniem. Wprowadzono ją na mocy ustawy o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami z dnia 19 lipca 2019 roku. Artykuł 14 tejże ustawy zobowiązuje organy władzy publicznej, sądy oraz trybunały do wyznaczenia przynajmniej jednej osoby pełniącej tę funkcję. Koordynatorzy dostępności funkcjonują w różnych instytucjach publicznych, takich jak urzędy gmin, starostwa powiatowe, sądy, a także w instytucjach kultury czy uczelniach wyższych.
Zadania koordynatora dostępności
Koordynator dostępności ma za zadanie wspierać osoby ze szczególnymi potrzebami w dostępie do usług i informacji oferowanych przez daną instytucję. W szkołach może to oznaczać ułatwianie dostępu do materiałów dydaktycznych, organizację przestrzeni bez barier czy wsparcie uczniów i rodziców w kontaktach z placówką. Istotnym obowiązkiem jest także tworzenie i wdrażanie planów poprawy dostępności, które pomagają instytucji dostosować się do wymagań ustawowych. Ponadto koordynator monitoruje działalność podmiotu w zakresie zapewnienia dostępności architektonicznej, cyfrowej oraz informacyjno-komunikacyjnej osobom ze szczególnymi potrzebami.
Kto może zostać koordynatorem?
Przepisy nie narzucają szczegółowych wymagań, które musi spełniać koordynator dostępności. Ważne są jednak cechy osobiste, takie jak komunikatywność, empatia i otwartość. W przypadku szkół najlepiej, aby była to osoba znająca ich specyfikę i codzienną działalność. Dzięki temu łatwiej wskazać obszary wymagające dostosowania, takie jak infrastruktura czy organizacja zajęć. Wskazane jest posiadanie przez taką osobę wiedzy z zakresu szeroko pojmowanej dostępności, projektowania uniwersalnego oraz funkcjonowania osób ze szczególnymi potrzebami.
Koordynator wsparciem dla uczniów i rodziców
W szkołach koordynator dostępności odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu równego traktowania wszystkich uczniów. Jego obecność ułatwia kontakt z instytucją, niweluje bariery i sprawia, że szkoła staje się miejscem bardziej przyjaznym dla każdego. Dzięki temu uczniowie ze szczególnymi potrzebami mają lepsze warunki do nauki i rozwoju.