Łatwy dostęp do programów nauczania, materiałów do nauki oraz urządzeń wspomagających pomaga uczniom ze specjalnymi potrzebami w osiąganiu ich celów edukacyjnych w warunkach szkolnictwa ogólnego. Obszarami, jakie wymagają wsparcia ze strony nowoczesnych rozwiązań technologicznych, są: komunikacja i interakcje, umiejętności poznawcze i uczenia się, funkcjonowanie społeczne oraz zdrowie emocjonalne i psychiczne.
Wymierne korzyści
Stosowanie technologii wspomagających w procesie edukacji przynosi szereg korzyści w tym:
- pozwala uczniom niepełnosprawnym być bardziej samodzielnymi i zwiększa ich poczucie niezależności;
- pomaga im komunikować się z nauczycielami i kolegami z klasy oraz bardziej zaangażować się w zajęcia lekcyjne;
- zwiększa pewność siebie uczniów niepełnosprawnych i rozszerza ich strefę komfortu;
- pozwala im nabyć umiejętności życiowe, które ułatwią im wejście w dorosłe życie.
Przegląd wybranych narzędzi i technologii wspomagających
- Dysfunkcje wzroku:
- czytnik ekranu – program, który pobiera i przetwarza, a następnie przedstawia użytkownikowi informacje wyświetlane na monitorze komputera w postaci głosowej, np. NVDA. Wykorzystywany jest zarówno na komputerach stacjonarnych, jak i urządzeniach mobilnych,
- syntezator mowy, czyli oprogramowanie zmieniające tekst na mowę,
- linijka brajlowska,
- drukarka brajlowska,
- urządzenia powiększające, w tym lupy i powiększalniki,
- odtwarzacze książek cyfrowych.
- Wady słuchu:
- aparat słuchowy oraz urządzenia przekazujące mowę ludzką z mikrofonu bezpośrednio do aparatu słuchowego, tj. pętla indukcyjna,
- urządzenie służące do rehabilitacji głosu, np. Laryngograf,
- program wspomagający umiejętność czytania z ust, np. DECface,
- Niepełnosprawność ruchowa:
- klawiatura komputerowa z powiększonymi klawiszami,
- mysz komputerowa sterowana ruchami głowy,
- obciążniki na przybory piśmiennicze,
Wybrane aplikacje mobilne
- ParrotOne (telefon) – ułatwia komunikację osobom niepełnosprawnym, które z uwagi np. na ograniczoną sprawność dłoni, mają trudności w pisaniu. Pozwala pisać znacznie szybciej niż inne komunikatory, a możliwe jest to dzięki wyświetlającym się sugestiom, które wraz z używaniem aplikacji są coraz lepiej spersonalizowane.
- SoundWatch (telefon, zegarek) – informuje osoby głuche oraz słabosłyszące o dźwiękach pochodzących z otoczenia.
- Envision (telefon, tablet) – pomaga osobom niewidomym i niedowidzącym zobaczyć otaczający ich świat. Za pomocą aparatu w telefonie można zeskanować nią dowolny obiekt, a sztuczna inteligencja przekazuje użytkownikowi informację głosową na jego temat.
Indywidualne podejście
Dla optymalnego wykorzystania technologii i narzędzi wspomagających w edukacji uczniów z niepełnosprawnościami nieodzowna jest rzetelna ocena możliwości zastosowania konkretnej pomocy i jej skuteczności. Należy ją oprzeć na potrzebach i możliwościach danego ucznia. Niezbędne jest ponadto codzienne planowanie pracy ucznia z wykorzystaniem technologii wspomagającej, a także regularne monitorowanie jej efektów.